© Copyright by ODWP, 2001-2002. Wszelkie prawa zastrzeżone!
KORCZAK
Powiększ
KORCZAK

Inne nazwy:

Ciffus, Ciphus, Czara Karpie, Trzy Wręby, Wrębowie,

Zawołanie:

Nieznane

Opis:

(Korczak).Corczakowije. Tres barras in campo rubeo defert;genus rutenicum. Hi prisco tempore ciphum, et in eo canem sedentem deferebant;

Jan Długosz, Insignia ..., nr 62, s. 55-56


Korczak. Trzy belki w polu czerwonym wyobraża; ród ruski. Ci w dawnym czasie czarę i w niej psa siedzącego wyobrażali;

Tłumaczenie Danuta Szopa


Nie wszyscy jednakowo herbu tego zażywają. Jedni są, którzy na tarczy kładą w czarze złotej wyżła połowę szarego, tak że głową do góry wspięty, nogi przednie obie podniesione trzyma, w polu czerwonym. Na hełmie nad koroną trzy wręby noszą. Inni zaś i pospoliciej trzy wręby na tarczy w polu czerwonym noszą, wszystkie powinny być białe, wszystkie sobie nierówne, tak że pierwszy wrąb, czyli rzeka, od góry jest najdłuższa, druga pod nią mniejsza, trzecia jeszcze przed drugą mniejsza. Na hełmie zaś nad koroną pies, jako się wyżej opisało, z czaszy wygląda, w lewą tarczy obrócony.

Kasper Niesiecki, t. V, s. 223-224


(...) w polu czerwonym trzy wręby srebrne. Hełm z labrami z pokryciem srebrnym, a podbiciem zapewne czerwonym. Klejnot: między dwoma trzymaniami srebrnymi z czerwonym środkiem, głowa wyżła srebrna z językiem czerwonym.

Józef Szymański, Herbarz, s. 155

Legenda herbowa:

Id Ludovicus, Polonie et Hungarie rex, abominatus immutatuit, et Demetrio de Bozidar, Regni Polonie Vicethesaurario, arma regni Hungarie deferenda tradidit; in galea tamen defertur ciphus et canis.

Jan Długosz, Insignia ..., s. 55-56


To Ludwik, król Polski i Węgier, wstrętnie zamienił, i Dymitrowi z Bożydar [tożsamy z Dymitrem z Goraja podskarbim i marszałkiem koronnym w l. 1364-1390], znak królestwa Węgier znosząc [z góry na dół] zamienił; na hełm jednak została wyniesiona czara i pies.

Tłumaczenie Danuta Szopa


Wspomina przodka z tej familii historyk węgierski imieniem Zoarda, który natenczas, gdy Attyla z Detrychem z Werony zjechał się był pod Zewen, na rozkazanie Attyli wyjeżdżał przeciwko Detrychowi i wdzięcznie go przyjmował, mając przed pocztem chorągiew królewską. Potem od tegoż Attyli wysłany do Appulii i Kalabryi, wszystek ten kraj spustoszył aż do miast Regiona i Katona, które był zbudował on uczony Kato. Tego Zoarda przodek, jeszcze za pogaństwa, gdy przyszło po śmierci książęcia węgierskiego nowego pana obierać, że był w wielkiej u wszystkich wziętości tak dla dostatków i urodzenia znacznego, jako też dla spraw rycerskich, zapraszany był na tron węgierski. Wzbraniał się tego mąż roztropny, a chcąc się prędzej zbyć nacierających na siebie, innego im z familii Kaninów nastręczył na pana, na co gdy przyzwolili, stąd urosła fabuła, że Węgrowie psa sobie za pana obrali. Gdy się zaś Kaninos na państwie okrutnym dla poddanych uczynił, on go z państwa zrucił i z życia wyzuł. Po wtóre tedy za pana swego mieć go chcieli, ale i tu się wyłamał, na pamiątkę jednak, że Kanina tyrana zabił, psią głowę w czaszy na podobieństwo Kaninowej, jako ją ludziom prezentował, w herbie nadano; przydawszy trzy rzeki, nad którymi nieprzyjacioły królestwa tego nieraz porażał.


Kasper Niesiecki, Herbarz, t. s. 224-225


(...) Węgrzy po śmierci Attyli nie mogli zdecydować się co do osoby nowego króla. Postanowiono zatem, że władcą obiorą tego, kto pierwszy wejdzie do pewnej izby. Zrządzeniem losu pierwszą żywą istotą był pies, i jego, chcąc niechcąc, obwołano królem. Podczas uczty wyprawionej z okazji intronizacji krajczy podawał psu mięso oddzielone od kości. Kości zaś wrzucał do osobnego naczynia. Władca, który z chwilą wyboru nie pozbył się przecież swej psiej natury, skoczył do napełnionej kośćmi wanienki i wówczas krajczy, ze słowami jeśli chcesz być panem przestań psich obyczajów, ściął mu łeb. Choć można przypuszczać, że wielu Węgrów było z takiego obrotu sprawy zadowolonych, to jednak krajczy musiał ratować się pospieszną ucieczką przez trzy rzeki, tj. belki widniejące w herbie.

Marek Derwich, Marek Cetwiński, Herby, legendy, dawne mity, s. 99

Herbowni:

Bałaban, Barzy, Bedlewicz, Biernacki, Biernawski, Bierzawski, Bohowityn, Boratyński, Branicki, Chańkowski, Chański, Chodorowski, Choiński, Chyczewski, Cuper, Czaryski, Czasza, Czerniejowski, Czupa, Czuryło, Daleszyński, Dąbkowski, Derewiński, Dermut, Derszniak, Deubel, Dobraczyński, Drogojewski, Drohojowski, Drzemalik, Drzewiński, Gliński, Gorajski, Hański, Hołoniewski, Hołowicki, Hornowski, Horodyjski, Hreczyna, Hyńko, Ilinicz, Jarkowski, Jarmoliński, Jeleński, Jesman, Jewłaszko, Kadłubiski, Komorowski, Konarzewski, Korbut, Korczakowski, Korczmiński, Korytyński, Kotowicz, Kozieradzki, Krężyłowski, Krukiewnicki, Krupski, Krzeczowski, Leszczyński, Lipski, Luszkowski, Łahodowski, Łaniewski, Łuszczewski, Łyszczewski, Malczycki, Michalewski, Mieleszko, Mleczko, Mogilnicki, Morochowski, Myszka, Newelski, Ostrowski, Ościsławski, Podhorodeński, Porwaniecki, Prochnicki, Pruchnicki, Rocimirski, Rynka, Sadłocha, Salomoński, Sampławski, Saporowski, Serebryski, Sielicki, Siennoski, Silicz, Silnicki, Skoruta, Sołomiński, Stawski, Strus, Sutkowski, Szczebiński, Szumlański, Śmiotanka, Świdło, Tamakowski, Tur, Ulczycki, Wasiczyński, Wasilkowski, Wasiutyński, Waszczyński, Wereszczyński, Wierzchnowski, Wołod, Wołodyjowski, Wytycz, Zahorowski, Zajęczyński, Zaranek, Ziółkowski, Żoratyński, Żórawiński.


<< Powrót do wyszukiwarki herbów